bron: Pixabay.com Ajs1

Nasa op jacht naar radio-signalen uit verre sterrenstelsels

Voor het eerst hebben wetenschappers 5 signalen uit de ruimte kunnen traceren. De signalen komen uit sterrenstelsels die maar liefst 7 miljard jaar geleden bestonden.

We noemen het FRB’s. Dit staat voor Fast Radio Bursts, of vrij vertaald snelle radio uitbarstingen. En daar is geen woord in overdreven, want we hebben het over gebeurtenissen die net zoveel energie genereren in een duizendste van één seconde als de zon in een heel jaar!

Fast Radio Burst’s: de jaarlijkse energie van de zon in 1 seconde

Omdat deze reizende radio-golven dus in een oogwenk weer verdwijnen, hadden wetenschappers tot voor kort geen flauw idee waar in het wijde heelal zij zelfs maar moesten zoeken. Een indicatie om de richting waaruit de FRB’s kwamen, was al lastig, laat staan de exacte locatie.

bron: Pixabay.com Spirit 111

De snelle radio golven met gigantische energie waren afkomstig uit een spiraal-vormig sterrenstelsel op miljarden lichtjaren afstand.

Maar de slimme vrouwen en mannen bij NASA zaten niet stil en hebben nu toch een manier ontdekt om achter de golven heen te gaan. En de oorsprong te vinden! Het resultaat is verrassend. De signalen komen van de spiralen armen van sterrenstelsels die op miljarden lichtjaar van de aarde liggen. Wat daar gebeurt of liever gezegd natuurlijk gebeurde miljarden jaar geleden, om zulke sterke signalen te verzenden is echter nog niet zeker. De studie naar de oorzaak van de FRB’s staat hoog op de agenda, het is immers belangrijk te weten wat de hevige energie-uitbarsting doet plaats vinden.

We ontvangen 1000 signalen, maar hebben geen idee over de herkomst

FRB’s zijn een tamelijk nieuw begrip in de astronomie. De eerste werd pas in 2001 waargenomen. Sindsdien hebben we er nog wel 1000 ontvangen, maar bleek herleiden onsuccesvol. Met behulp van heel wat man-inzet én de Hubble-telescoop heeft men nu dan in ieder geval 5 FRB geboorteplaatsen te pakken. Het betreft gigantische sterrenstelsels waar volop jonge sterren worden gevormd. Hubble deed de waarnemingen in ultra-violet licht omdat met dit licht, de straling van jonge sterren in de spiralen van sterrenstelsels goed te volgen is. Infro-rood licht wordt gebruikt om de oudere sterren in de armen van de sterrenstelsels in beeld te krijgen.

De zeester-sterrenstelsels zijn verbluffend mooi om te zien, maar hebben tot nu toe niet getoond wat er aan de hand is met FRB’s. NASA houdt supernova’s en uitbarstingen van gamma-ray straling dan ook nauwlettend in de gaten, hoewel men niet verwacht dat de signalen daar vandaan komen.

Magnetar is magnetisch monster in ons heelal

Het meest waarschijnlijk is dat de radio-uitbarstingen komen van een zogenaamde ‘magnetar’. Dit is geen gewone ster, maar een waar magnetisch monster. Een magnetar is de sterkste magneet in het universum met een magnetisch veld dat 10 biljoen (10.000.000.000.000) keer zo groot is als de magneet op je koelkast.

Wat er gebeurt met een magnetar zodat een FRB veroorzaakt wordt, is nog niet zeker. NASA en de Hubble telescoop blijven de hemelen dan ook naarstig afspeuren.

Gepubliceerd op 26.5.2021

Bron: Host galaxy properties and offset distributions of fast radio bursts: implications for their progenitors door NASA/Goddard Space Flight